| تحلیل ناترازی آب و اثرات آن بر تاب‌آوری شهری در مناطق سر دشت و درگهان استان هرمزگان |
| کد مقاله : 1071-IWWA |
| نویسندگان |
|
امین درخشان *1، سید میلاد محبی2، محسن طبسی3 1کارشناس بهره برداری شرکت آب و فاضلاب هرمزگان 2کارشناسی ارشد عمران دانشگاه آزاد بندرعباس معاون بهره برداری آب و فاضلاب هرمزگان 3کارشناسی ارشد عمران -سازه های هیدرولیکی دانشگاه آزاد بندرعباس، مدیر دفتر بهره برداری از تاسیسات شرکت آب و فاضلاب هرمزگان |
| چکیده مقاله |
| سال‌های اخیر، مسئله ناترازی آب به یکی از چالش‌های اساسی مدیریت شهری در استان هرمزگان تبدیل شده است. رشد جمعیت، توسعه نامتوازن زیرساخت‌ها، افزایش مصارف خانگی و تجاری، و کاهش بارندگی‌های سالانه، فشار قابل‌توجهی بر منابع محدود آبی این منطقه وارد کرده است. در چنین شرایطی، تاب‌آوری شهری ـ که به توانایی شهرها در مقابله با شوک‌های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی اشاره دارد ـ به‌شدت تضعیف می‌شود و پیامدهای آن در کاهش کیفیت زندگی، افزایش مهاجرت اجباری، و فرسایش سرمایه اجتماعی نمود پیدا می‌کند. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل و چالش‌های ناترازی در بخش آب و بررسی تأثیر آن بر تاب‌آوری شهری در دو شهر جنوبی استان هرمزگان است. این پژوهش با رویکرد ترکیبی (کمی و کیفی) و به شیوه توصیفی–کاربردی انجام شده و داده‌ها از طریق پرسشنامه، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و گزارش‌های رسمی شرکت آب و فاضلاب هرمزگان گردآوری گردید. نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که ناترازی آب اثر منفی و معناداری بر تاب‌آوری شهری دارد (ضریب مسیر ۰/۶۸-)، در حالی که حکمرانی مؤثر آب توانسته است بخشی از این اثر منفی را تعدیل کند (ضریب مسیر غیرمستقیم ۰/۳۷+). همچنین یافته‌های کیفی نشان داد که ضعف مشارکت اجتماعی و نبود هماهنگی نهادی از موانع اصلی ارتقای تاب‌آوری محسوب می‌شوند. بر اساس تحلیل داده‌ها، در شهر سردشتِ بشاگر، سرانه مصرف بالاتر، نرخ هدررفت شبکه بیشتر و مشارکت اجتماعی ضعیف‌تر بوده که نشانگر تاب‌آوری پایین‌تر است، در حالی که در شهر درگهان قشم، سرانه مصرف کمتر، مشارکت اجتماعی فعال‌تر و مدیریت مصرف بهینه‌تر بوده و سطح تاب‌آوری شهری بالاتر ارزیابی شد. |
| کلیدواژه ها |
| ناترازی آب، تاب‌آوری شهری، تغییرات اقلیمی، مدیریت یکپارچه منابع آب |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
