ارزیابی نقش خاک در کاهش آلودگی آب‌های زیرزمینی ناشی از فلزات سنگین در شیرابه پسماندهای شهری (مطالعه موردی: کهریزک تهران)

کد مقاله : 1258-IWWA

نویسندگان

سیده مریم شبیری نژاد *1، ساناز تجزیه چی2 1دانشجو 2دانشگاه تهران

چکیده مقاله

دسترسی به منابع آب باکیفیت از نیازهای اساسی انسان است. در مراکز دفن زباله‌های شهری معمولاً سیستم تصفیه شیرابه وجود ندارد و این امر می‌تواند موجب آلودگی شدید منابع آب سطحی و زیرزمینی شود. هدف این پژوهش، بررسی توان خاک منطقه دفن پسماند کهریزک تهران در جذب و حذف فلزات سنگین موجود در شیرابه زباله است. برای این منظور، نمونه خاک از محل دفن جمع‌آوری و در ستونی آزمایشگاهی با ارتفاع یک متر و قطر ده سانتی‌متر بازسازی شد. شیرابه حاصل از زباله‌های کهریزک به مدت سه ماه از ستون عبور داده شد و سپس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی شیرابه اولیه، خروجی و نمونه‌های خاک در پنج عمق مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد خاک توان قابل توجهی در جذب اغلب فلزات سنگین شامل سرب، نیکل، کبالت، روی، منگنز و آهن دارد، اما در حذف کادمیوم عملکرد ضعیف‌تری نشان می‌دهد. پس از حدود یک ماه، توان خاک در حذف بیشتر فلزات کاهش یافت، هرچند جذب روی در طول آزمایش ادامه داشت. شاخص‌های آلودگی ژئوشیمیایی (Igeo)، غنی‌شدگی (EF) و آلودگی کل (Ipoll) نشان دادند خاک منطقه پیش از عبور شیرابه نیز به‌ویژه از نظر فلز Cd در وضعیت آلودگی قابل توجهی است. همچنین نتایج حاکی از آن است که فلزات عمدتاً در پیوندهای سست و سولفیدی خاک حضور دارند و با تغییر ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی، احتمال آزادسازی مجدد و آلودگی منابع آب وجود دارد.

کلیدواژه ها

فلزات سنگین، آلودگی آب‌های زیرزمینی، شاخص ژئوشیمیایی، شیرابه، پسماندهای شهری، زباله‎های جامد

وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی