ارزیابی نقش لایروبی کانالهای شهری در بهبود کارایی هیدرولیکی و کاهش ضریب زبری مانینگ

کد مقاله : 1353-IWWA

نویسندگان

محمدرضا مسعودی مقدم *، جعفر یزدی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده مقاله

لایروبی کانال‌ها یکی از فرآیندهای کلیدی در مدیریت و بهینه‌سازی شبکه‌های جمع‌آوری رواناب سطحی است که به طور مستقیم بر بهبود عملکرد هیدرولیکی کانال‌ها و کارآیی آنها تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه، داده‌های سطح آب پیش و پس از لایروبی کانال ابوذر با استفاده از دو حسگر فراصوتی ثبت شده است. این داده‌ها در تاریخ 18 تیر 1402 و در دو نقطه بالادست و پایین‌دست کانال جمع‌آوری شده و در فواصل زمانی 15 دقیقه‌ای ثبت گردیده است. داده‌های جمع‌آوری شده به عنوان شرایط مرزی برای مدلسازی هیدرولیکی کانال در نرم‌افزار MIKE11 مورد استفاده قرار گرفت. مدل هیدرولیکی با داده‌های واقعی کالیبره شده و سپس نتایج ضریب مانینگ قبل و بعد از عملیات لایروبی مورد مقایسه قرار گرفت. این مقایسه نشان داد که پس از لایروبی، ضریب مانینگ کانال حدود 4.26 درصد کاهش یافته است. در این مطالعه، علاوه بر استفاده از حسگرهای فراصوتی (التراسونیک) برای اندازه‌گیری سطح آب در بالادست و پایین‌دست کانال، از مولینه نیز برای صحت‌سنجی و تدقیق نتایج به دست آمده استفاده شده است. باتوجه به اختلاف حدود 4.87 درصدی ضرایب مانینگ توسط مولینه، صحت نتایج تایید شده است. بنابراین اندازه‌گیری سرعت جریان آب توسط مولینه و مقایسه آن با نتایج ثبت شده توسط دستگاه‌های التراسونیک، دقت محاسبات ضریب مانینگ بررسی و تأیید شد. کاهش ضریب مانینگ به میزان ۴ تا 5 درصد نشان‌دهنده بهبود قابل توجه در کارایی کانال‌ها است. این نتایج می‌تواند به‌عنوان الگویی موثر برای برنامه‌ریزی و اجرای لایروبی در سایر کانال‌های شهری استفاده شود.

کلیدواژه ها

لایروبی کانال‌ها، ضریب مانینگ، حسگر فراصوتی، مدل‌سازی MIKE، صحت‌سنجی مولینه

وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر