اثرات زیست‌محیطی شورابه ناشی از اسمز معکوس (RO) و راهبردهای مدیریت پایدار: مطالعه موردی ایران

کد مقاله : 1477-IWWA

نویسندگان

زهرا مهدیپور * شرکت آب و فاضلاب

چکیده مقاله

گسترش سریع ظرفیت نمک‌زدایی در مناطق خشک، کمبود آب شیرین را کاهش داده اما هم‌زمان چالش دفع شورابه را تشدید کرده است. در ایران و سایر کشورهای خاورمیانه، واحدهای نمک‌زدایی اسمز معکوس (RO) شورابه‌هایی با شوری بالا (>70,000 mg/L TDS) تولید می‌کنند که حاوی فلزات سنگین، مواد ضد رسوب و ترکیبات آلی ردی هستند و برای اکوسیستم‌های دریایی و کیفیت خاک تهدید محسوب می‌شوند. این پژوهش، یک پایلوت نیمه‌صنعتی RO–تخلیه صفر مایع (ZLD) را برای کاهش حجم شورابه و بازیابی انتخابی منابع در منطقه پتروشیمی جنوب ایران معرفی می‌کند. این پایلوت (با ظرفیت ۵ مترمکعب بر ساعت) شامل نرم‌سازی شیمیایی، RO دومرحله‌ای و تبلور است و به بازیابی ۹۵ درصدی آب و کاهش قابل‌توجه شوری و اکسیژن‌خواهی شیمیایی (COD) منجر شده است. نتایج آنالیزها نشان داد بیش از ۸۵ درصد سختی حذف، میزان TDS در آب تولیدی کمتر از ۵۰۰ mg/L بوده و بازیابی انتخابی NaCl (۶۵٪)، MgSO₄ (۲۰٪)، Li (۱۰٪) و Br⁻ (۵٪) حاصل شده است. ارزیابی زیست‌محیطی نشان داد که پتانسیل تخلیه شورابه تا ۹۰ درصد و ردپای کربنی سیستم نسبت به فرایندهای معمول RO حدود ۳۵ درصد کاهش یافته است. ارزیابی اقتصادی نیز سود خالص روزانه حدود ۴۵۰ دلار از بازیابی نمک‌ها و مواد معدنی را نشان داد که توجیه‌پذیری زیست‌محیطی و اقتصادی فرایند را تأیید می‌کند. این پژوهش یکی از نخستین نمونه‌های نیمه‌صنعتی مدیریت پایدار شورابه و بازیابی منابع در ایران است و الگویی قابل تکرار برای کاربردهای صنعتی در مقیاس بزرگ ارائه می‌دهد.

کلیدواژه ها

RO، ZLD، شورابه، لیتیوم، فاضلاب پتروشیمی

وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر